Του Θέμη Κωτούλα
Μια διαφορετική κοινωνία στο πνεύμα της αλληλεγγύης και της συνεργασίας των πολιτών, με αφετηρία την κατάκτηση της αμοιβαίας εμπιστοσύνης παραγωγού και καταναλωτή θέτουν μέσα από τη δραστηριότητά τους, οι εθελοντές που συμμετείχαν στην 1η Πανελλαδική Συνάντηση των Κινημάτων "Χωρίς μεσάζοντες", που έγινε το Σάββατο, 15 Σεπτεμβρίου, στην Κατερίνη, με πρωτοβουλία της Εθελοντικής Ομάδας Δράσης Πιερίας.
Η επόμενη πανελλαδική συνάντηση, πάλι στην Κατερίνη, στις αρχές της Άνοιξης
Στη συνάντηση ανταποκρίθηκαν εθελοντικές ομάδες από 23 διαφορετικές πόλεις της Ελλάδας, όπου συζήτησαν για το μέλλον των δράσεων που υλοποιούν και αναζήτησαν τρόπους για τον καλύτερο συντονισμό τους. Συγχρόνως, αντάλλαξαν τις εμπειρίες τους από τις τοπικές τους κοινωνίες και υπέγραψαν πρωτόκολλο συνεργασίας, ένα μνημόνιο των πολιτών, έχοντας ως βασικό στόχο την ίδρυση ενός πανελλαδικού δικτύου πρωτοβουλιών.
Οι εργασίες της συνάντησης έγιναν στο Συνεδριακό Κέντρο Κατερίνης, με τους πολίτες να οργανώνονται περισσότερο, να ενώνουν τις δυνάμεις τους, να ανταλλάσσουν ιδέες για νέες δράσεις και να υλοποιούν δίκτυα λαϊκής συνεννόησης και συλλογικών μορφών αλληλεγγύης, που δεν έχουν εμφανιστεί στην Ελλάδα.
Το μνημόνιο συνεργασίας
Οι πρωτοβουλίες πολιτών, σύμφωνα με το κείμενο του μνημονίου, οφείλουν να παρεμβαίνουν στη διαδικασία διάθεση των προϊόντων μέσα στα πλαίσια του Νόμου, με σκοπό την επίτευξη της χαμηλότερης δυνατής τιμής διάθεσης των προϊόντων στους καταναλωτές σε συνδυασμό με την παροχή της καλύτερης δυνατής ποιότητας. Επίσης, να συνεργάζονται μεταξύ τους με σκοπό την εξασφάλιση στους καταναλωτές των δύο πιο πάνω παραγόντων: φθηνότερη τιμή πώλησης – καλύτερη ποιότητα.
Επίσης, στο κείμενο τονίζεται ότι οι ομάδες στοχεύουν στο να υποβοηθήσουν με τις δράσεις τους, όλους τους παραγωγούς της ελληνικής γης, δημιουργώντας στους τελευταίους κίνητρα για την καλλιέργεια και παραγωγή αγροτικών και κτηνοτροφικών προϊόντων, καθώς και να ωθούν με τις δράσεις τους, τους καταναλωτές στην αγορά ποιοτικών ελληνικών προϊόντων διατροφής, που θα τους παρέχονται σε φθηνή τιμή. Επιπλέον, στόχος είναι η πάταξη της κερδοσκοπίας και η διευκόλυνση της διάθεση και ανταλλαγής καταναλωτικών αγαθών μεταξύ περιοχών της χώρας, με βάση τις αρχές της καλής πίστης, της αλληλοβοήθειας και της αμοιβαιότητας.
Ρήτρα στο μνημόνιο είναι ότι οι δράσεις αυτές θα βασίζονται αποκλειστικά και μόνο στην εθελοντική προσφορά των μελών τους και συμφωνήθηκε ότι οι Ομάδες δεν εξυπηρετούν οποιοδήποτε ατομικό συμφέρον των μελών τους.
Ζητούν υψηλότερη τιμή φέτος οι πατατοπαραγωγοί
Το κίνημα "Χωρίς μεσάζοντες", που ξεκίνησε με τη διάθεση πατάτας, και για αυτό και χαρακτηρίστηκε ως το κίνημα της πατάτας, έχτισε μια σχέση με τους πατατοπαραγωγούς, μέσα από την παράκαμψη των εμπόρων, που κατάφερε και να δώσει λύση στη διάθεση της παραγωγής αλλά και οι αγρότες να πληρωθούν άμεσα και σε μετρητά. Αυτή η σχέση φάνηκε κατά τη διάρκεια της συνάντησης να διαρρηγνύεται από την απαίτηση ομάδας παραγωγών που συμμετείχε στη συνάντηση, να διατεθεί φέτος η πατάτα κατά 50 λεπτά/κιλό, καθώς υποστήριξε ότι υπάρχει μεγάλο κοστολόγιο, γεγονός που δημιούργησε αρκετή ένταση κατά τη διάρκεια της συζήτησης.
Σύμφωνα με τον εκπρόσωπο της Πρωτοβουλίας "Πολίτες της Βέροιας" Νίκο Ασλάνογλου, το πρόβλημα βρίσκεται στην έλλειψη παιδείας από τους πολίτες και από τους παραγωγούς. "Είναι δύσκολο, καθώς η παιδεία μας είναι κάτω του μηδενός. Σε έναν χρόνο μέσα, που οι πατατοπαραγωγοί βρήκαν λεφτά στην τσέπη τους, μάλλον τους γέμισε τα μυαλά αέρα. Συνηθισμένο αυτό. Είναι χαρακτηριστικό της ποιότητά μας σαν Έλληνες πολίτες", τονίζει σε δηλώσεις του ο κ. Ασλάνογλου και προσθέτει:
"Είναι ανοησία από μέρος των αγροτών, από μόνοι τους να βγάζουν τα μάτια τους και να καταστρέψουν μια ωραία κίνηση που έγινε σε σχέση με το προϊόν τους. Η κίνηση σε καμία περίπτωση δεν καταστρέφεται. Απλά, δεν θα παραγγείλουμε πατάτες. Υπάρχουν πλήθος άλλων προϊόντων που θα παραγγείλουμε και θα διανεμηθούν.
Αλλά θα καταλήξουμε να τρώμε και πάλι την πατάτα της Αιγύπτου με την τιμή που θέλει ο έμπορας, και τους παραγωγούς του Νευροκοπίου, των Σερρών έξω από τον Λευκό Πύργο να διαμαρτύρονται με πανό και να καταγγέλλουν το Υπουργείο Γεωργίας για την αδιάθετη παραγωγή τους".
Από την πλευρά του ο εκπρόσωπος της Πρωτοβουλίας Πολιτών "Φιλαδελφία" Κομοτηνής σημειώνει ότι η προσπάθεια των ομάδων ήταν να καλλιεργηθεί μια σχέση εμπιστοσύνης με τους παραγωγούς, λέγοντας πως η στάση τους δεν καταδεικνύει βήματα αμφίπλευρης εμπιστοσύνης και φαίνεται να κλονίζεται η σχέση μεταξύ των ομάδων και των παραγωγών.
"Στην πραγματικότητα, πρόκειται για μια παιδαγωγική διαδικασία, στην οποία εμπεδώνεται το πως οι παραγωγοί έφθασαν σε αυτό το σημείο στην Ελλάδα. Αρχίζουμε και καταλαβαίνουμε το πως οι ανασφάλειες των παραγωγών, η έλλειψη τεχνογνωσίας και γνώσης του πραγματικού κοστολογίου που έχουν, έφθασαν τους αγρότες στο σημείο που βρίσκονται. Γιατί ποτέ οι αγρότες δεν μπήκαν σε μια διαδικασία να εκπαιδευτούν, μέσω των αγροτικών συλλόγων τους, των συνεταιρισμών, γιατί ποτέ το συνεργατικό κίνημα στην Ελλάδα δεν είχε, όπως σε όλο τον κόσμο, την αρχή της εκπαίδευσης, της κατάρτισης των μελών, της τοπικής κοινωνίας και των διοικήσεων των συνεταιρισμών".
"Αυτό είχε ως αποτέλεσμα", τονίζει ο κ. Κουτσιούκης, "οι συνεταιρισμοί να μαραζώσουν και οι παραγωγοί να είναι ανεκπαίδευτοι και να μην είναι σωστοί επαγγελματίες".
Σε ερώτηση, αν αυτή η στάση των παραγωγών είναι εκβιαστική απαντά: "Εκβιαστικό θα ήταν αν είχαν τη δυνατότητα να μας εκβιάσουν. Έχουμε όμως υποχρέωση στους εαυτούς μας να συζητήσουμε αυτό το θέμα ανοιχτά, ώστε να καταλάβουν ότι γνωρίζουμε το πως βγαίνουν τα κοστολόγια, αλλά και τη διαφορά ότι από τον έμπορο πληρώνεσαι με επιταγή ενός έτους, που μπορεί να είναι και ακάλυπτη και να εκτιμήσεις ότι από εμάς πληρώνεσαι την ίδια στιγμή σε μετρητά.
Είναι θέμα άγνοιας και όχι αχαριστίας από πλευράς των παραγωγών για το πως μπορεί να χριστεί μια σχέση εμπιστοσύνης", τονίζει χαρακτηριστικά.
Να μην επιτραπεί σε ρατσιστικές ομάδες να συμμετάσχουν στο δίκτυο
Ιδιαίτερα σημαντική παρατήρηση στη συζήτηση που έγινε στο κλείσιμο της συνάντησης, εκτός από το γεγονός ότι οι ομάδες δεν εμπλέκονται με πολιτικούς χώρους, ήταν να προβλεφθεί μέσα στο ίδιο το μνημόνιο συνεργασίας να μην μπορούν να συμμετέχουν στη Δίκτυο, ομάδες που διαπνέονται από ρατσιστικό μίσος ή δρουν με βία απέναντι στους διαφορετικούς.
Ιδιαίτερα σε μια εποχή που κάνουν την εμφάνισή τους ομάδες που με πρόσχημα τον εθελοντισμό και τη διάθεση προϊόντων χαράσσουν διαχωριστικές γραμμές στους πολίτες και ξεχωρίσουν τη φτώχεια και την περιθωριοποίηση ανάλογα με τη φυλή και το έθνος, οφείλουν τα πραγματικά κινήματα να τις απομονώσουν.
Για αυτό και στο κείμενο του μνημονίου συνεργασίας που υπερψηφίστηκε στη συνάντηση προτάθηκε να αντικατασταθούν οι φράσεις που αναφέρουν "Έλληνες παραγωγοί", με τη φράση "προϊόντα που παράγονται στην ελληνική γη" και όπου αναφέρεται "Έλληνες καταναλωτές" να αντικατασταθεί απλώς με τη φράση "καταναλωτές".
